Zzp’er vaker slachtoffer van arbeidsongeval

Een overzicht van een aantal conclusies:

De aard van werk in Nederland verschuift. Het aantal werknemers met een vaste arbeidsrelatie daalt behoorlijk, het aantal uitzendkrachten en zzp’ers stijgt juist.

De flexibilisering van de arbeidsmarkt roept nieuwe vragen op als het gaat om arbeidsomstandigheden. Zo zijn tijdelijke arbeidskrachten significant vaker slachtoffer van ongevallen dan vaste werknemers, vooral in de bouw. Een mogelijke verklaring is het gebrek aan kennis en vaardigheden bij tijdelijke arbeidskrachten. Ook niet- Nederlandse arbeidskrachten zijn relatief vaak het slachtoffer van een (dodelijk) arbeidsongeval. Het niet spreken van de voertaal was daarbij vaak een factor. Sommige groepen zzp’ers worden vaker blootgesteld aan slechte werkomstandigheden. Inspecteurs zien bijvoorbeeld in de bouw dat risicovolle werkzaamheden steeds vaker worden uitbesteed aan zzp’ers. Vanwege de beperkte marges voor zzp’ers investeren zij vaak te weinig in hun eigen arbeidsveiligheid.

Lagere prijzen zetten veiligheid onder druk

Opdrachtgevers hebben mede daarom een belangrijke rol in (het mogelijk maken van) veilig en gezond werken. Bij inspecties in de Grond-, Weg- en Waterbouw (GWW) en  industriële reiniging bleek echter dat opdrachtgevers hun verantwoordelijkheden  daarin vaak niet kennen. Bij aanbestedingen kijken ze primair naar de prijs, en minder naar gezond en veilig werken. Bedrijven voelen zich daardoor gedwongen om lager te offreren, ten koste van veilige en gezonde werkwijze. De Arbowet biedt hiervoor nog geen oplossingen.

Verbeteringen

Jarenlange Europese inzet op machineveiligheid heeft geleid tot duidelijke normen voor machines, drukvaten, liften, en persoonlijke beschermingsmiddelen. Markttoezicht op leveranciers en fabrikanten maakt het mogelijk om intrinsiek onveilige producten bij de bron aan te pakken. Daarmee is het risico ‘productveiligheid’, waaronder machineveiligheid valt, nog niet op het gewenste niveau; wel zijn er veel verbeteringen zichtbaar.

Toename ongevallen

Het aantal bij de Inspectie gemelde ongevallen is licht toegenomen: van 3.475 in 2013 naar 3.518 in 2014. Ook het aantal zware ongevallen steeg licht. Een mogelijke verklaring ligt in het gegeven dat met betrekking tot de nu geconstateerde toeneming van de bouwactiviteiten met name kleinere ZZP-bedrijven worden ingeschakeld. De Inspectie zag reeds eerder dat kleinere zzp’ers minder investeren in arbeidsveiligheid. Tevens speelt de verhoogde boete op niet melden van ongelukken een rol. Het aantal (dodelijke) slachtoffers is de afgelopen jaren stabiel.

Voor het volledige jaarverslag, klik hieronder.

Jaarverslag-Inspectie-SZW-2014_tcm335-365553.