Fried Kaanen ‘Het is een extreem diepe recessie’

Dat doet Kaanen via persoonlijke video’s en videoconferenties met andere betrokkenen. ‘Het is aan de andere kant best complex. Als voorzitter heb ik ook zitting als vicevoorzitter in MKB-Nederland en binnen deze werkgeversorganisatie is er regelmatig overleg met een veertigtal branches. Hier bekijken we dan wat er allemaal op de sectoren af komt en wat er is te doen.’

In zwaar weer

Kijkend naar de economische ontwikkelingen in de Nederlandse maakindustrie stelt Kaanen dat je situatie heel erg afhankelijk is van waar je staat als bedrijf. ‘Welke plaats neem je in in de keten en wie zijn je klanten. Sommige sectoren zijn door de coronacrisis volledig stil komen te vallen, de podiumbouwers, de bedrijven die leveren aan de theaters, de stellage bouwers. Er zijn niet veel bedrijven die zich op dit terrein begeven, maar degenen die dit doen staan allemaal stil. Ook zij hebben het dus zwaar. En voor bepaalde bedrijven geldt dat ze ook niets anders kunnen doen danwat ze doen. Dan ben je gevangen in je eigen niche en sta je letterlijk stil. Verder zijn de bedrijven die toeleveren aan de automotive en olie en offshore ook de dupe. Voor de typische toeleverbedrijven zoals aan de elektronica, schakelkasten etc. hangt het af van de orderportefeuille die ze nog hebben.

Orderportefeuille

‘In andere sectoren is er een wisselend beeld, waarbij wel opvalt dat veel bedrijven een korte orderportefeuille hebben. Onderhoudsbedrijven hebben een tijdje stil gestaan. Deze zie je nu weer wat los komen met werk. Ook de toeleveranciers van ASML draaien nog gewoon lekker door. Zo lang als ASML geen teruggang ziet, zal het werk blijven voor de verspanende bedrijven die toeleveren aan ASML. Bij veel toeleveranciers zie je dat de klantorders worden uitgesteld. De orders blijven wel staan, maar hoeven pas over enkele maanden worden uitgeleverd.’

‘Het is een extreem diepe recessie waar we in zijn terecht gekomen’, stelt Kaanen. ‘Hoe we hieruit komen en of het een V wordt die weer opveert, is sterk afhankelijk van de ontwikkelingen van het coronavirus. Hoe loopt dit de komende maanden. Ik weet het nu even niet hoe lang het nog gaat duren en wat dan de gevolgen zullen zijn. Het kan wel eens hele diepe sporen nalaten.’

Toen drie nu zes

‘Kijk en vergelijk het maar met de crisis in 2009. Toen daalde de economie met drie procent. Nu is de gemiddelde verwachting van de economen bij de diverse banken zo’n zes procent. Tja, en dat is toch wel heftig. Bovendien is nu niet te zeggen wanneer het herstel zich aandient. Ook dit is weer afhankelijk van een groot aantal factoren. Blijven de vakantielanden op slot, krijgt Italië het financieel zwaar en worden we hierdoor meegetrokken in de neerwaartse spiraal. Allemaal zaken die van invloed zijn op de economie. Het kan begin 2021 allemaal aantrekken, maar het kan ook pas december 2021 worden. Het is echt onvoorspelbaar. Uiteindelijk zal het goed komen zeker gezien de innovatiekracht van de maakindustrie en het hoge technische en  intellectuele niveau waarop bedrijven opereren.’